woensdag, december 23, 2009
Huishoudboekje van de economie
Het saldo van de agrarische handelsbalans groeide in 2002 tot bijna 20 miljard euro, hetgeen tweederde van het overschot op de totale handelsbalans bedraagt. Het aandeel van het agrofoodcomplex (productie, verwerking, toelevering, distributie) in de Nederlandse economie beslaat in termen van toegevoegde waarde en werkgelegenheid circa 10%. Bron: Agenda voor een vitaal platteland, inspelen op veranderingen.
In 2007 en 2008 steeg de bijdrage aan de handelsbalans met circa 3.5 miljard naar 23.5 miljard. Met deze bijdrage kunnen goederen uit het buitenland aangeschaft worden. Bijvoorbeeld de ongeveer 500.000 auto's die we in Nederland jaarlijks uit het buitenland aankopen. De gemiddelde prijs van deze auto's is ongeveer 23.000,- euro. In totaal kosten de auto's 11,5 miljard.
Export van sierteelt (6,5 miljard) en vlees en zuivel (5 miljard) compenseren de aankoop van de in het buitenland aangekochte auto's.
Nederland is de 2de grootste exporteur van landbouw en voedingsproducten in de wereld na de Verenigde Staten. Bron De food industrie is een belangrijke kurk waar de Nederlandse economie op drijft.
Een belangrijke oorzaak van deze aanzienlijke bedrijvigheid is dat we midden in de driehoek London-Parijs-Berlijn wonen waar het grootste deel van de 450 mlj inwoners van Europa zich bevind. Om efficiëntie redenen bevinden zich de intensieve delen van agroproductie kort bij bewonersconcentraties. Men moet dan denken aan korte transportlijnen, beschikbare arbeid bijvoorbeeld voor slachterijen en benutten van afval van de voedingsindustrie als voeding voor varkens. Zie voor de vestigingslocaties van de intensieve veebedrijven het bovenste plaatje. Deze komen voor een belangrijk deel overeen met de bevolkingsconcentraties.
Marktontwikkeling
Door ontwikkelingen in niet westerse landen, zoals China en India, zal de vraag naar dierlijke eiwitten de komende veertig jaren drastisch stijgen. Zo verwacht de FAO, de landbouw- en voedselorganisatie van de VN, in 2050 een vleesconsumptie van rond de 450 miljard kilo vlees per jaar. Dat is bijna tweemaal de huidige vleesconsumptie. Naast de toenemende vraag is er de uitdaging van een betere voedselverdeling. Zo gaat ongeveer een kwart van de wereld bevolking gebukt onder een tekort aan voedsel terwijl er ook een kwart de problemen ondervindt van obesitas.
Lusten gaan gepaard met lasten.
Door de beperkte ruimte in Nederland is het dringen op het platteland. Jarenlang had de overheid als beleid de ruimte op het platteland te reserveren voor agrarische bedrijvigheid. Dit werd mede ingegeven door de ervaringen opgedaan in de tweede Wereld Oorlog toen in grote delen van Nederland in het laatste jaar van de oorlog spraken was van hongersnood. Het platteland was het bedrijventerrein voor voedselvoorziening. Pas later, door de groene revolutie, steeg de productie aanzienlijk en werden de mogelijkheden van export ontdekt. De overheid streeft er naar de overlast zoveel als mogelijk te beperken. Enerzijds door het mogelijk te maken dat bedrijven, die de meeste overlast veroorzaken, kunnen verplaatsen naar locaties waar de overlast minder is. Maar ook door het stimuleren van innovaties om uitstoot van geur en fijnstof te beperken. Oude kleine stallen veroorzaken relatief veel overlast. Door schaalvergroting kunnen bedrijven efficiënter produceren waardoor de kostprijs zakt. Ondernemers zijn zo in staat om aan de opgelegde eisen van geur, fijnstof en dierenwelzijn te voldoen zonder zich uit de markt te prijzen.
Innovaties
Wereldwijd wordt er gewerkt aan nieuwe concepten om people en planet aspecten te verbeteren terwijl profit niet uit het oog verloren wordt en voedselvoorziening in de toekomst zeker te stellen. Een van deze innovaties, gericht op de toekomst, zijn Agroparken. Peter Smeets van Wageningen UR, promoveerde onlangs op dit thema. Voor meer informatie zie:
Proefschrift Smeets: "Expeditie Agroparken".pdf
Klik hier voor verdediging van het proefschrift.
Zie voorbeeldenvan innovatieve concepten:
Nieuw Gemengd Bedrijf (NGB)
Varkensflat verguld en verguist
